Өсвөр насны хүүхдүүдэд тулгардаг хамгийн том бэрхшээл бол эцэг эхээсээ бүрэн хамааралтай байхаа больж, бодит амьдрал руу хөл тавихдаа хэрхэн бэлтгэхээ мэдэхгүй балмагдах явдал юм. Насанд хүрэгч болохын тулд тэд одооныхоосоо илүү ухаалаг, бас хариуцлагатай байж гэмээнэ амжилттай амьдарч чадна.
Бидний нэг алдаа нь хүүхдээ асран хамгаалахад бүх анхаарлаа төвлөрүүлдгээс тэднийг болзошгүй эрсдлүүдэд ч бэлтгэж, унасан ч босоод ирэх сэтгэлийн тэнхээтэй болгож төлөвшүүлэх ёстой гэдгийг мартаж орхидог.
Өсвөр насныхныг том хүмүүсийн ертөнц рүү хөл тавихаас нь өмнө бид тэдэнд амьдралын зах зухаас нь амсуулж сэтгэл санааг нь бэлэн байлгах ёстой. Тэгэхгүй бол тэд маш олон бэрхшээлүүдтэй тулгарах болно. Амьдралын үнэ цэнэтэй зүйлсийн талаар, ухаалаг зарчмуудын талаар зааж сургаж, тэдэнд хариуцлага болон тууштай хөдөлмөрлөх гээч зүйлийг суулгаж чадвал та өөрийн чадах бүхнийг хийлээ л гэсэн үг.
Хүндлэл ба хариуцлага. Бид бүгд хүндлэл хүлээхийн тулд хүндлэлийг түгээх ёстой гэдгийг мэднэ. Энэ бол зөвхөн өсвөр нас ч биш, ямар ч насны хүүхдэд сургах шаардлагатай чухал зүйл. Хариуцлага болоод хүндлэлийн үнэ цэнийг аль болох эртнээс мэдрүүлж бай. Тэдэнд хийсэн буруу үйлдлийнх нь төлөө хариуцлага хүлээлгэж, сайн үйлийнх нь төлөө шагнаж урамшуул. Мөн өсвөр насны хүүхдээ ажил хийхийг зөвшөөрөх хэрэгтэй. Их Сургууль төгсөхөөсөө өмнө хөдөлмөрийн үр шимийг хүртээд сурчихвал, үндсэн ажилдаа орохдоо алдаа гаргахгүй.
Санхүүгийн зохион байгуулалт. Төсөв гаргах, мөнгөө зөв захиран зарцуула тухай хүүхэддээ зааж сурга. Хүүхэддээ картаа өгч явуулах, эсвэл их хэмжээний мөнгө өгөөд хүссэнээ ав гэж хэлэх нь тэдэнд тус болохгүй. Юуг хамгийн түрүүнд авч юуг хоёрдогч хэрэгцээ байлгах ёстой гэдгийг тэдэнд аажим аажмаар хэлж, харуулж ойлгуул. Аливаа зүйлд дэмий зарлага гаргахаасаа өмнө тооцоолж чадвал ирээдүйд хүүхэд чинь өргүй амьдарна.
Нийгмийн идэвхтэй байлгах. Амжилттай яваа хүмүүс дэлхий дахинд болон эргэн тойрондоо болж байгаа үйл явдлын талаар мэдээтэй байж, үүн дээр тулгуурлан цаашдынхаа сонголтуудыг хийдэг. Тиймээс өсвөр насны хүүхэдтэйгээ цуг мэдээний хөтөлбөр үз. Нийгмийн байдал болон улс төрийн талаар бага сага ярилцаж бай. Гэхдээ тэдэнд болохгүй бүтэхгүй зүйлийн тухай ярих хэрэггүй. Харин ямар байвал зохистой талаар санал бодлоо солилц. Одоо хүүхэд чинь том болсон.
Амжилтанд хүргэхийн тулд… Хүүхдээ амжилтанд хүрэхэд нь залж чиглүүлэхийн тулд эцэг эх нар ч тодорхой хичээл зүтгэлийг гаргах ёстой. Ингэхийн тулд хамгийн түрүүнд хүүхдийнхээ давуу талыг олж илрүүл. Ямар талбарт тэр илүү хүчтэй байна, түүн дээр нь тулгуурлах юм бол хүүхэд илүү хүсэл тэмүүлэлтэй, өөртөө итгэлтэй, идэвхтэйгээр өөрийнхөө төлөө тэмцэх болно. Мөн хүүхэддээ эрхээ эдлэхийн тулд түүнтэй дүйцэх хэмжээний үүрэг хүлээх ёстой байдаг гэдгийг ойлгуул. Жишээ нь хүү чинь таны машины түлхүүрийг гуйлаа гэхэд, шатахууныхаа мөнгийг өөрөө төлөх нөхцөлтэйгөөр өгч болно. Эрх үүрэг хоёр хамт байгаа цагт л амьдарч чадна. Эцэс төгсгөлгүй клуб дугуйланд явуулахынхаа өмнө өөрийг нь яг юунд сонирхолтой болохыг олж мэд. Хүүхдийнхээ хоббиг сонирх. Хэрэв хүүхэд чинь одоогоор тодорхой хоббигүй байвал хоббитой болоход нь тусла.
Олон зүйлийг зэрэг хийлгэхийн хор уршиг. Сүүлийн үеийн амбицтай эцэг эхчүүд хүүхдээ мундаг хүн болгож байна гээд математикийн дугуйлан, бүжгийн секц, англи хэлний сургалт зэргээр булж эхэлдэг. Энэ үнэхээр хүүхэд хүмүүжүүлэх зөв арга барил мөн үү,эсвэл харин ч эсрэгээрээ хүүхдийн анхаарлыг олон тийш сарниулж орхидог уу? Нэг талаар эерэг, нөгөө талаар сөрөг нөлөөтэй аж. Хамгийн гол нь тэдний ухаан санаа, оюун бодлыг дараах аргуудаар тэнцвэржүүлж байх ёстой:
• Дэлгэц ширтэх цаг, хүмүүстэй харилцах цаг хоёрыг нь тэнцүүл. Өөрөөр хэлвэл компьютерийн дэлгэц ширтэж өнгөрүүлсэн нэг цаг тутамд хүмүүстэй харилцан ярилцаж өнгөрүүлэх нэг цагийг олгож бай.
• Идэвтэй хөдлөх цаг, тайван суух цаг хоёрыг нь тэнцүүл. Дэлгэцний өмнө нэг цаг хөдөлгөөнгүй суусан бол, дараа нь хөдлөх боломж олго.
• Чөлөөт цагийг нь утга учиртай өнгөрүүлэх цагтай нь тэнцүүл. Ялангуяа өсвөр насныхны хувьд өөрийнхөө хувьд ямар нэг чухал зүйлээр хөрөнгө оруулалт хийх “утга учиртай цаг” байх ёстой. Харин энэ цагаараа юу хийхийг нь хамтран ярилцаж шийдээрэй.
