Манай улсад худалдааны салбар харьцангуй хөгжиж байгаа ч хүйтэн сэрүүний улирал дөхөөд ирэхээр санаа зовохгүй байхын аргагүй нэг зүйл харагдаж эхэлдэг нь гадаа болон павильон, контейнерт худалдаа хийж байгаа наймаачин эмэгтэйчүүд байдаг. Тэднийг ажиллаж байгаа орчноос нь үл хамааран бичил наймаачид буюу лангуу түрээслэгчид хэмээн нэрийддэг. Судалгаанаас харахад нийт лангуу түрээслэгчдийн 70 орчим хувь нь эмэгтэйчүүд, тэр дундаа зах зээлийн шуурганы үеэр ажилгүй болсон 40 гаруй насныхан байдаг аж. Албан бус сектор гэж нэрлэгдээд байгаа наймаачид МУ-ын эдийн засгийн 15 хувийг бүрдүүлдэг. Тэглээ гээд тэднийг гэх төр, засаг байхгүй байгаа нь харамсалтай.
УИХ-ын сонгуулийн үеэр л нэр дэвшигчид наймаачидтай газар дээр нь очиж уулзан, ажиллаж амьдарч байгаа орчинтой нь танилцан, зовлон жаргалыг нь сонсон, тусалж дэмжихээ амладаг ч дараагийн сонгууль хүртэл бараа нь ч харагдахгүйн дээр өгдөг түрээс нь улам бүр нэмэгддэг байна. Лангуугаар бизнес эрхлэн амьдралаа залгуулж байгаа эмэгтэйчүүдийн талаас дээш хувь нь дөрөв ба түүнээс дээш ам бүлтэй байдаг тухайгаа хэлснээс гадна тэдэнд хүндрэл, бэрхшээл ихээр тохиолддог байна.
1. Жижиг, дунд бизнес эрхлэгчдийг дэмжих зээлэнд хамрагдах боломж лангуу түрээслэгчдэд хязгаарлагдмал байдаг
2. Эрүүл мэнд, нийгмийн хамгаалал, аюулгүй байдал муу
3. Түрээслүүлэгчийн дарамт хэрээс хэтэрсэн гэх зэргийн зовлонгууд лангуу түрээслэгчдэд байдаг аж.
Лангуу түрээслэгчдийн хувьд наймаа хийхдээ ихэвчлэн мөнгө зээлийн өрөнд орсон байдаг бөгөөд олсон ашгаасаа зээлээ эргэн төлөх журмаар өөрийн амьдралд төдийлөн илүүчилж чаддаггүй аж. Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн зээлд хамрагдах боломж нөхцөл байхгүйн дээр танил тал, арын хаалгаар асуудал шийдэгдсэн байдаг гэнэ. Мөн үүний хажуугаар эрүүл мэндийн шинжилгээ өгөхөд харамсмаар хариу гарсан байдаг байна. Нарантуул зах, Дэнжийн мянга болон Хүчит шонхор, Хархорин захуудын төлөөлөл болсон лангуу түрээслэгчид хамтран шинэ Засгийн газрын тэргүүн болон хотын удирдлагуудад хандан захуудын түрээслүүлэгчдийг шаардан тохилог дулаахан байраар хангаж, эрүүл мэндийн шаардлага хангах хэрэгтэй байгаа талаар уламжлахаар зэхэж байгаа аж. Өмнө нь олон гишүүнд бичиг илгээж, хүсэлт тавьж, Ерөнхийлөгчид хүртэл хандаж үзсэн ч тийм ч сайнаар шийдэгдсэн нь үгүй гэдгийг түрээслэгчид хэлж байна. Ямартаа ч өрнөөс өрний хооронд амьдралын төлөө зүтгэж, ядуугийн тоонд орчихгүй тэмцэж байгаа иргэдээ дэмжиж, мөнгөнөөс илүү үнэтэй амь нас, эрүүл мэндийг нь анхаарах цаг болсон баймаар.
У.Сарнай (www.wikimon.mn)
