Би ч бас өөрийгөө сайн найз охин, сайн эхнэр болоход аль хэдийнэ бэлтгэгдчихсэн хүн л гэж бодож байлаа. Хайртынхаа түшиг тулгуур нь болж, амьдралыг хамт босгох арга ухаанаа мэднэ ээ л гэж боддог байв. Гэхдээ суралцаагүй зүйлс ямар олон байсан юм бэ? Түүнтэй учраад л “Аан, ийм учиртай юм байна ш дээ. Одоог хүртэл үүнийг ойлгоогүй би юу хийж яваа вэ?” гэж бодохоор зүйл хичнээн олон гарсан гээч.
Жинхэнэ хайр бидэнд олон зүйлийг зааж өгдөг. Өмнөх харилцаанууд дээрээ хэзээ ч гаргахааргүй байсан ухаалаг үйлдлийг хүртэл бид гаргаж, үнэхээр өөрийгөө “томоожиж” байгаагаа дотроосоо мэдэрдэг. Юм бүхнийг нь ойлгох юм шиг, сэтгэл нэг их хүчтэй, сул дорой биш болчихсон юм шиг санагддаг. Хэрвээ чи ч бас өөрийгөө эрүүл харилцаанд байгаагаар хардаг бол хамт өнгөрүүлсэн цаг хугацаа чинь чамд ийм 9 зүйлийг зааж өгсөн л байгаа:
1. Бодлоо үгээр илэрхийлэх хэрэгтэй гэдгийг
“Заяаны ханиуд анхнаасаа л харцаараа ойлголцдог” гэдэг үгийг ер нь хэн зохиож биднийг төөрөлдүүлээ вэ? Ярилцахгүй л бол ойлголцохгүй гэдэг бол харин үнэхээр үнэн үг гэдгийг бид эрүүл харилцаанаас ойлгосон. Нарийн учрыг нь асууж тодруулаагүй мөртлөө шууд өөрийнхөөрөө дүгнэлт өгөөд, түүнээсээ болж ямар ч утгагүй үг, үйлдэл гаргаж хайртыгаа гомдоочихсон хойноо бүхнийг үнэн мөнөөр нь мэдсэний дараа бид өөрсдийгөө зүхээд барахгүй. Уурласан бол уурласан гэдгээ хэлдэг, санал нийлэхгүй байгаа бол яагаад гэдгээ илэн далангүй илтгэдэг, ямар нэг ойлгомжгүй зүйл байвал тойруулж, үг хаяхын оронд шууд асууж, бас ярилцаж чаддаг хосууд л бүрэн ойлголцож, тэр нь яван явсаар үнэхээр “харцаараа ойлголцох”, нэгэн адилаар бодох хэмжээнд хүртэл тэр хоёрыг ойртуулдаг юм.
2. Итгэх тусам тэд итгэл алддаггүй гэдгийг
Итгэл бол эрүүл харилцааны хамгийн чухал суурь гэдгийг мэдээд байгаа хэрнээ л бид фейсбүүкийг нь шалгахыг, мессежийг нь ухахыг, мэйлийг нь уншихыг хүсээд байдаг. Хэрвээ чи түүнд итгэж чадахгүй байвал, хэчнээн үнэнч шударга хандах гээд нэг л болохгүй байвал та хоёрын харилцаа эрүүл бус байгаагаас өөрцгүй. Нэг бол чамд, нэг бол түүнд, эсвэл та хоёрт хоёуланд чинь бүхнийг зүгшрүүлэхэд хэрэгтэй ямар нэг зан чанар дутаж байна гэсэн үг. Жинхэнэ хайртайгаа учирсан үед юм бүхэнд нь үнэмших сэтгэл цаанаасаа төрж “Эр хүнд итгэхээр эрхий хуруундаа” мэтийн сэтгэл үймүүлсэн үгийг хумсын чинээ ч тоохоо болино. Итгэнэ гэдэг тэр хүний чамд хэлсэн үг, хийсэн үйлдэл бүр үнэн гэдэгт хормын төдий ч эргэлзэхгүй, өөрийнхөө үг үйлдэлд ч тээнэгэлзэх сэтгэл төрөхгүй бат бөх холбогдохыг хэлдэг бололтой. Түүнд итгэхгүй байвал өөртөө итгэхгүй байгаагаас ялгаагүй гэмтэй мэдрэмж ч бас төрөх болно. Хамгийн сайхан нь, эрүүл харилцааны үед хайртай хүндээ итгэх тусам л тэд итгэлийг маань улам өндөрт өргөдөг юм шүү.
3. Муудалцлаа гээд тохирохгүй гэсэн үг биш гэдгийг
Та хоёр хорвоогийн хамгийн эвтэй найртай хос байсан ч муудалцах тохиолдол гарах л болно. Харин ч асуудал байсаар байхад үг зөрөхгүй, үгүй ядахнаа санал бодлоо солилцохгүй байвал тэр нь эрүүл бус харилцааны шинж. Учир нь бие биетэйгээ хамт байхыг чин сэтгэлээсээ хүсч байгаа хүмүүст маргаан нь энэ харилцааг цаашид үргэлжлүүлэхийн төлөө юу хийх ёстойг сануулах сануулга болдог. Юм бүхэн дээр санал нийлнэ гэдэг байж боломгүй зүйл. Ухаангүй шалтгаанаас үүддэг мөн өдөр тутам өрнөдөг болоод ирэхээрээ л маргаан эрүүл харилцааны шинж биш болон хувирдаг.
4. Хайр хүнд өсөн дэвших эрмэлзэл бэлэглэдэг гэдгийг
Буруу харилцаа хүнд одоо байгаагаа сайжруулах талаар бодох сөхөө өгдөггүй. Харин жинхэнэ, зүй зохистой харилцаа хосын аль алиныг амьдралыг илүү өөртөө итгэлтэй, өөдрөгөөр харж, өсөн дэвших урам зоригийг төрүүлдэг юм. Чамайг өөрийнхөө ирээдүйн төлөө боломж өндөртэй ажлаасаа гараад гадаад руу сургуульд явах шийдвэр гаргасан ч хайрт чинь чамайг дэмжих болно. Чи ч бас эргүүлээд ийм дэмжлэгийг хайртдаа харамгүй өгнө. Эрүүл харилцаанд хосууд бие биенийхээ хүсэл сонирхол, хобби, өөрчлөлт, шийдвэрийг зоригжуулдаг. Хайртыгаа хүссэн зүйлээ аз жаргалтайгаар хийж байгааг харах нь л тэдний сэтгэлийн тэжээл байдаг юм.
5. Үнэндээ та хоёр л хамт байвал бүх зүйл болдог гэдгийг
Хайр байхад үнэндээ бүх зүйл яаж ийгээд болдог гэдэгт би одоо итгэлтэй байдаг болсон. “Бүх зүйл болно” гэдэг нь нэг ч асуудал тулгарахгүй гэсэн үг биш л дээ. Хэчнээн бие биедээ хайртай байлаа гээд хадам ээжтэйгээ таарамжгүй, та хоёрт халаасандаа нэг ч төгрөггүй үеүд ч олон тохиолдохыг үгүйсгэхгүй. Гэхдээ зөв үндэстэй хайрын дэргэд үүнээс гаднах асуудлууд юу ч биш. Хэрвээ та хоёр нэг зүг рүү харахаа л болиогүй бол, итгэл чинь унтраагүй бол, бас хамт л байгаа цагт бүх зүйл болно бас бүтнэ. Үүнийг бидэнд эрүүл харилцаа л зааж өгдөг.
6. Өөр талууд чинь та хоёрыг улам хүчирхэг болгодог гэдгийг
Супер гэр бүл хүүхэлдэйн киног санаж байна уу? Тэр кинон дээр нөхрийнх нь бүхнийг дийлэх хүч чадал, эхнэрийнх нь уян хатан байдал хоёр нийлж дайснаа хамтдаа даран авч чаддаг шүү дээ. Амьдрал дээр ч гэсэн бид бие биенийхээ өөр өөр давуу талыг өөрчлөх гэж оролдолгүй, хүлээн зөвшөөрсөн цагт хамгийн супер гэр бүлийг бүтээж чадна. Ялгаатай зан араншингууд буруу харилцаанд асуудал үүсгэж, зөв харилцаанд хос хоёрыг харин ч илүү нэгдмэл болгодог.
7. “Нэг тийм мэдрэмж” гэж үнэхээр байдаг гэдгийг
Хараад л шууд заяаны ханиа мөн гэдгийг мэдэрсэн тухай аав ээжийн яриаг хүүхдүүд нь шоолоод л байдаг. Би ч гэсэн багадаа аавыг тэгж ярихыг сонсоод “За, аав худлаа романтиклаад” гэж боддог байлаа. Гэтэл хэн нэгэнтэй анх уулзаад л “Түүнтэй бол би урт удаан аз жаргалтай байж чадах байх аа” гэдэг бодол үнэхээр төрж болдог юм билээ. Эрүүл харилцаанд байгаа бүсгүйчүүд л үүнтэй санал нийлнэ. “Нэг тийм мэдрэмж” гэдэг нь түүний гадаад төрх, уран яруу үгс зэрэгтэй огтхон ч холбоогүйгээр, хамт өнгөрүүлсэн цаг хугацаа хүртэл тийм ч чухал биш санагдахуйц хүчтэйгээр төрдөг. Гэхдээ олон хүн эхэндээ энэ мэдрэмжиндээ итгэлгүй, айдаст автсан байдаг ч олон жилийн дараа үнэхээр л анхнаасаа тэр хүн нэг л өөр байсныг эргэн санадаг байх.
8. Аль болох хурдан бас үнэнээсээ уучлах хэрэгтэй гэдгийг
Нэг нэгэндээ буулт хийнэ гэдэг нь ялагдаж байна гэсэн үг биш гэдгийг эрүүл харилцаа л бидэнд ойлгуулж чадна. Бусад харилцаанд бид дийлдэхгүйн тулд, өөрийнхөө зөв болохыг батлах гэж тэмцсээр байгаад маш их цагийг урсгасан байдаг. Харин эрүүл харилцаа бидэнд яг үнэндээ ялалт, эв найрамдал хоёрын аль нь бидний эцсийн зорилго вэ гэдгийг тунгаах боломж олгодог юм.
9. “Хайртай шүү” гэж олон хэллээ ч үнэ цэнэ нь алдагддаггүй гэдгийг
“Би чамд хайртай”, “Санаж байна” зэрэг үгсийг үргэлж хэлэхээс зайлсхийх нь далд айдастай, итгэлгүй харилцааны шинж. Нэг нэгнээ гэсэн, хайртыгаа биенийхээ нөгөө тал мэтээр мэдэрсэн харилцаанд хүчлэх шаардлагагүйгээр, цэгнэх ч шаардлагагүйгээр түүнд өөрийнхөө мэдрэмжийг илэн далангүй гаргаж чадна. Энэ үгийг хэлж байгаа тоонд биш, энэ бат бөх итгэлд л жинхэнэ үнэ цэнэ нь оршдог гэдгийг бидэнд зааж өгдөг.
Тээр, бүгдээрээ таарч байгаа биз? Дээрхийг бүгдийг нь чамд зааж өгсөн, энэ эрүүл сайхан харилцаагаа юугаар ч битгий солиорой. Сайхан хайр гэж үнэхээр байх юм аа, олдвол гагцхүү алдаж л болохгүй…