Хайр дурлал юунаас эхэлдэг вэ? Харцнаас эхэлдэг. Хүний нүд асар олон мэдээллийг хүнд дамжуулдаг мэдрэхүйн хамгийн чухал эрхтэн билээ. Чи яагаад таалагдсан хүнтэйгээ харц мөргөлдөөд байдаг вэ. Огт юу ч ярьж үзээгүй эрэгтэй, эмэгтэй хоёр хүн яагаад бие биедээ таалагдаж байгаагаа ойлголцож мэдэрдэг вэ? Танд таалагдах хүнийг та нүдээрээ хайж эхэлдэг. Тэгээд хэн нэгэн дээр харц тусахад яагаад ч юм түүнийг дахин дахин хараад баймаар мэдрэмж төрдөг. Хариуд нь нөгөө хүн таныг сонирхож буй бол бас урьдаас чинь харна. Тэгээд та хоёрын харц мөргөлдөх вий. Үүнээс л хайр дурлалын шидэт холбоо үүсдэг гэж хэлж болно. Нүдээрээ чи надад таалагдаж байна гэж дохио өгч буй хүн андашгүй байдаг. Дараа нь мэдээж ярилцаж танилцана. Гарыг нь атгана гэх мэтчилэн контактууд эр эм хүмүүсийн хооронд үүсдэг. Энэ шат дараалсан шууд контактууд хэрэв танд улам бүр таалагдаж нэг л аятайхан мэдрэмж төрж байвал та тэр хүнд дурлахад бэлэн байна гэхэд бараг хилсдэхгүй. Хүн хоорондын энэ зохицол нийцэл дээр хайр дурлал үүсдэг. Хүн хоорондын хэлж боломгүй тэр бие биедээ яагаад ч юм татагдаж байгаа мэдрэмж хайр дурлалын эхлэл болдог. Энэ мэдрэмж бол бараг амьтны гэж болохоор байгалийн зөн билэгтэй холбоотой боловч тухайн хоёр хүн нэг нэгэндээ дурлахад тэр нь цаашид хайр болон цэцэглэхэд бараг 70 гаруй хувийг нь бүрдүүлдэг гэж байгаа. Таньд нэгэн залуу яагаад ч юм түүний чухам юу нь ч юм таалагдаж та түүний чухам юунд тэгтэлээ татагдаад байгаагаа үгээр хэлж чадахгүй тийм мэдрэмж төрж байсан уу. Тэгвэл хэрэв тийм бол та байгалийн зохицол, нийцлийн хувьд түүнтэй байгалийн зөн билгээрээ түүнд татагдаж байна гэсэн үг. Харин та тэр залуугийн ийм тийм юм нь таалагддаг гэж үгээр илэрхийлж болж байвал буюу энэ нь илүү ухамсарт дүгнэлт дээр үндэслэж байвал хайр дурлал үүсгэх дараагийн алхам эхэлжээ гэсэн үг юм. Та тэр татагдаж байгаа залуутайгаа илүү дотно харилцаанд танилцаж ярилцсаны дараа түүний юу сонирхдог, ямар мэргэжилтэй, нийгэмд ямар байр суурь эзэлдэг гэх мэтчилэн нийгэмшлийн агуулгатай дүгнэлтүүд ар араасаа хөврөх болно.
Орчин үед гэр бүл салалт яагаад их болсон бэ? Хүмүүс дурлаж хайрлахдаа энэ нийгэмшсэн агуулгатай асуудалдаа хэтэрхий их анхаарал ач холбогдол өгөх болсонтой холбоотой гэж би боддог. Хоёр хүний хооронд хэн хэндээ татагдах бие махбодийн зохицол нийцэл байхгүй, сэтгэлийн учгаар бие биетэйгээ эхэлж холбогдохгүйгээр зүгээр л Бат тийм ажил хийдэг, байр сууриа эзэлсэн, мөнгө сайн олдог царайлаг залуу тул би түүнтэй суувал сайхан амьдрах болно гэж хэтэрхий нэг талыг барьсан цэвэр эдийн засгийн ч гэж болохоор эсвэл хэтэрхий ухамсарт дүгнэлт дээр “хайрыг” үүсгэх гэж оролдож байгаа тул хойшдын амьдрал нь бүтэлгүйтдэг.
Холливудын “Adjustment bureau” гэж саяхан шинэ гарсан кино дээр миний энд тайлбарлах гээд оролдоод байгаа тэр хүмүүсийн ухамсарт бус зөн билэг хэрхэн дурлал хайр сэтгэлийн холбоог үүсгэж буйг маш сайхан гаргасан байсан. Залуухан конгрессын гишүүн, цаашид ерөнхийлөгч болох ирээдүйтэй залуу нийтийн өмнө маш чухал мэдэгдэл хийж үг хэлэхийнхээ өмнө ариун цэврийн өрөөнд хэлэх үгээ бэлдэн хэсэг саатдаг. Яг энэ мөчид эрэгтэйчүүдийн ариун цэврийн өрөөнд хуриманд урилгагүй орж баригдсан бүсгүй нуугдаж байгаад түүний хэлэх үгээ бэлдэхийг санамсаргүй сонсож орхиод бас чимээ гаргаад баригдчихдаг. Тэр хоёр хэсэг зуур яагаад тэр бүсгүй тэнд нуугдаж байсан яагаад гарч ирсэн гэх мэт маш хэвийн бус яриа өрнүүлдэг. Яг тэр агшинд залуу бүсгүйн нүд рүү хараад л анхны харцаар дурлаж орхидог. Бүсгүй ч ялгаагүй агшин зуурт л түүнд татагдчихдаг. Тийм гэж үгээр тайлбарлахын аргагүй цэвэр байгалийн зөн совингоороо бие биедээ яг л үүлгүй тэнгэрээс хур бууж аянга цахилгаан цохих шиг л тийм хүчтэй дурлал тэр хоёрын хооронд агшин зуурт бий болдог. Бүсгүй авьяаслаг бүжигчин. Гол баатрууд маань нийгэмд эзлэх байр суурь, сонирхол зэрэг нийгмийн зохицол нийцлийн хувьд бие биедээ яав ч нийцэхгүй хүмүүс байдаг. Бүсгүйд өөрийнх нь бүжигчний карьерт нь илүү их дэмжлэг болох авьяаслаг бүжигчин, бүжиг дэглээч найз залуу байсан хэдий ч тэр гол баатар залуутай учирснаас хойш найз залуутайгаа суухаа хойшлуулчихдаг. Гол баатар залуу маань буюу олон түмэнд таалагддаг залуухан улс төрч, маш ирээдүйтэй бүр ерөнхийлөгч болох хувь заяатайгаа тэрсэлдэн тэр бүсгүйг сонгодог.
Мэдээж хэрэг хэвийн нийгмийн харилцаанд бол ерөнхийлөгч улс төрч хүн хуриманд урилгагүй орж сахилгагүйтдэг бүжигчин хүүхэнтэй суугаад ямар ч бүтэлтэй юм болохгүй биз. Гэхдээ гол баатрууд маань хайр сэтгэлээ дагадаг. Тэгэхээр энэ киноны хүмүүст хүргэж буй санаануудын нэг нь орчин үеийн нийгэм байгалийн хуультай зөрчилдөн хайр сэтгэлийн асуудал дээр хэтэрхий ухамсарт шийдвэр гаргах нь хүмүүсийн өөрийнх нь хувь заяаны эсрэг зүйл болоод байна уу гэсэн санаа юм. Киноны ерөнхий гол утга санаа нь хүн хичнээн болж бүтэхгүй зүйл гэж бодож байсан ч энэ нь бурханы танд зориулан зурсан зургаас хэдий өөр байсан ч хэрэв хүн өөрөө хүсвэл хувь заяаныхаа эзэн байх боломж танд байдаг гэсэн санаа юм.
Холливудын “Adjustment bureau” гэж саяхан шинэ гарсан кино дээр миний энд тайлбарлах гээд оролдоод байгаа тэр хүмүүсийн ухамсарт бус зөн билэг хэрхэн дурлал хайр сэтгэлийн холбоог үүсгэж буйг маш сайхан гаргасан байсан. Залуухан конгрессын гишүүн, цаашид ерөнхийлөгч болох ирээдүйтэй залуу нийтийн өмнө маш чухал мэдэгдэл хийж үг хэлэхийнхээ өмнө ариун цэврийн өрөөнд хэлэх үгээ бэлдэн хэсэг саатдаг. Яг энэ мөчид эрэгтэйчүүдийн ариун цэврийн өрөөнд хуриманд урилгагүй орж баригдсан бүсгүй нуугдаж байгаад түүний хэлэх үгээ бэлдэхийг санамсаргүй сонсож орхиод бас чимээ гаргаад баригдчихдаг. Тэр хоёр хэсэг зуур яагаад тэр бүсгүй тэнд нуугдаж байсан яагаад гарч ирсэн гэх мэт маш хэвийн бус яриа өрнүүлдэг. Яг тэр агшинд залуу бүсгүйн нүд рүү хараад л анхны харцаар дурлаж орхидог. Бүсгүй ч ялгаагүй агшин зуурт л түүнд татагдчихдаг. Тийм гэж үгээр тайлбарлахын аргагүй цэвэр байгалийн зөн совингоороо бие биедээ яг л үүлгүй тэнгэрээс хур бууж аянга цахилгаан цохих шиг л тийм хүчтэй дурлал тэр хоёрын хооронд агшин зуурт бий болдог. Бүсгүй авьяаслаг бүжигчин. Гол баатрууд маань нийгэмд эзлэх байр суурь, сонирхол зэрэг нийгмийн зохицол нийцлийн хувьд бие биедээ яав ч нийцэхгүй хүмүүс байдаг. Бүсгүйд өөрийнх нь бүжигчний карьерт нь илүү их дэмжлэг болох авьяаслаг бүжигчин, бүжиг дэглээч найз залуу байсан хэдий ч тэр гол баатар залуутай учирснаас хойш найз залуутайгаа суухаа хойшлуулчихдаг. Гол баатар залуу маань буюу олон түмэнд таалагддаг залуухан улс төрч, маш ирээдүйтэй бүр ерөнхийлөгч болох хувь заяатайгаа тэрсэлдэн тэр бүсгүйг сонгодог.
Мэдээж хэрэг хэвийн нийгмийн харилцаанд бол ерөнхийлөгч улс төрч хүн хуриманд урилгагүй орж сахилгагүйтдэг бүжигчин хүүхэнтэй суугаад ямар ч бүтэлтэй юм болохгүй биз. Гэхдээ гол баатрууд маань хайр сэтгэлээ дагадаг. Тэгэхээр энэ киноны хүмүүст хүргэж буй санаануудын нэг нь орчин үеийн нийгэм байгалийн хуультай зөрчилдөн хайр сэтгэлийн асуудал дээр хэтэрхий ухамсарт шийдвэр гаргах нь хүмүүсийн өөрийнх нь хувь заяаны эсрэг зүйл болоод байна уу гэсэн санаа юм. Киноны ерөнхий гол утга санаа нь хүн хичнээн болж бүтэхгүй зүйл гэж бодож байсан ч энэ нь бурханы танд зориулан зурсан зургаас хэдий өөр байсан ч хэрэв хүн өөрөө хүсвэл хувь заяаныхаа эзэн байх боломж танд байдаг гэсэн санаа юм.
БАЛТСҮХИЙН ЭРХЭМБАЯР
