Ерөндөг нь жирэмслэхээс хамгаалах хамгийн түгээмэл аргуудын нэг боловч зарим тохиолдолд тухайн хүнд таарч тохирохгүй, тавиулсны дараа буцааж авахуулах шаардлагатай болдог.
Гэр бүл болсон хосуудын хувьд хамгийн чухал зүйл бол гэр бүл төлөвлөлт юм. Хүссэн үедээ, хүссэн тооны хүүхдийг төрүүлж, өсгөх нь хүн бүрийн эрх үүрэг мөн. Үүний тулд хосууд жирэмслэлтээс хамгаалах олон аргуудыг хэрэглэх шаардлагатай болно. Жишээ нь жирэмснээс хамгаалах эм уух, тариа хийлгэх, даавар зохицуулдаг эм уух, бэлгэвч хэрэглэх, биеийн халуунаа хэмжих, хуанли хөтлөх, ерөндөг тавиулах гэх мэт.
Эдгээр аргууд дотроос хамгийн түгээмэл хэрэглэгддэг арга бол “ерөндөг” тавиулах байдаг. Ерөндөгийн гол онцлог нь өндгөн эсийн умайд хүрэх, өндгөн эс-эр бэлгийн эсүүдийн нэгдлийг тусгаарлах, эсүүд нэгдсэн ч гэлээ умайн хөндийн бүтцэд өөрчлөлт оруулан савны хананд бэхлэгдэх үйл явцыг зогсоодог, үзүүр хэсэгтээ утас буюу уяатай хуванцар эсвэл төмрөөр хийсэн, эмэгтэй хүний умайд байрлуулдаг жижиг хэрэглэгдэхүүн юм.
Ерөндөгтэй холбоотой түгээмэл асуултуудын хариултыг та бүхэнд дараах хэлбэрээр толилуулж байна.
Ерөндөгийг онцлох шинж юу вэ?
Жирэмслэлтээс хамгаалах механик аргуудын нэг болох ерөндөг нь 2-3 см хэмжээтэй, Т хэлбэртэй, умайн дотор хэсэгт байрлуулдаг онцлогтой. T хэлбэрийн доод үзүүрийг нарийнхан зэс төмөр утсаар ороосон байдаг. Энэ зэс төмөр утас нь жирэмснээс хамгаалах хамгийн гол хэсгийг гүйцэтгэдэг. “Даавартай ерөндөг”-ийн хувьд өөрөө механик аргачлалтай ч, үүний зэрэгцээ дааврыг зохицуулах үүргийг гүйцэтгэдэг. Энэ ерөндөг нь даавар ялгаруулж, умайн дотор хэсэгт үр хөврөл тогтох үйл явцыг зүгсооно. Ерөндөгүүд нь ихэнхдээ эр бэлгийн эсийг умайд багахан хэмжээгээр оруулах ч, чанартай боловсорсон эр бэлгийн эсүүдийг устгадаг үйлчилгээтэй. Энэ устгах процесэд зэс төмөр утас гол үүрэг гүйцэтгэнэ.
Ерөндөг тавиулсан хүн юуг анхаарах ёстой вэ?
Ерөндөг тавиулсны дараа тухайн жилдээ 1 эсвэл 2 удаа эмчид заавал үзүүлж байх хэрэгтэй. Энэ үзлэгийн үед эмч доогуур үзлэг хийж ерөндөгийг шалгана. Ерөндөгийн үзүүрийн утас байгаа эсэх, мөн ерөндөгийн байршил хэвийн байгаа эсэхийг заавал шалгах ёстой. Ерөндөг хөдөлсөн, унасан бол энэ үзлэгээр илрэнэ. Ерөндөг байрнаасаа хөдөлсөн ч өөрийн үүргийг гүйцэтгэж байх боловч бас бүрэн гүйцэтгэх чадвараа алдсан байж болно. Ийм үед эмч – өвчтөн харилцан ярилцаж ерөндөгийг буцааж авах хэсгийг шийдвэрлэнэ.
Ерөндөг жирэмслэхээс 100 хувь хамгаалж чадах уу?
Ерөндөг нь дэлхий дээр хэрэглэгдэж буй жирэмснээс хамгаалах хамгийн шимлдэг арга гэж хэлж болно. Бүх л зүйлийн нэгэн адил ерөндөг ч мөн 100 хувийн баталгааг өгөхгүй, гэхдээ харьцангуй өндөр хувьтай хамгаална. Ерөндөг хэрэглэдэг 100 эмэгтэйгээс жилдээ 1-3 хүн нь жирэмсэлдэг гэсэн тооцоо байдаг. Одоо бидний нийтлэг хэрэглэдэг ерөндөгүүд 3-10 жилийн хүчинтэй хугацаатай. 10 жилийн дараа зэс төмрийн үйлчилгээ мөхдөг учраас хамгаалах чадвар нь багасаж эхэлнэ гэсэн үг. Дааврын үйлчилгээтэй ерөндөгүүдийн хүчинтэй хугацаа 3 жил л байдаг. Хугацаа нь дуусахад заавал авахуулах шаардлагагүй ч, хамгаалах чадваргүй болсон байдаг учраас эмэгтэй хүний биед байх онцын шаардлагагүй гэсэн үг юм.
Ерөндөг нь жирэмслэхээс хамгаалах бусад аргуудаас ямар давуу талтай вэ?
Жирэмслэхээс хамгаалах эм, тариа нь бүгдээрээ дааврын агууламжтай учраас хүн болгонд төдийлөн таарч тохирдоггүй. Мөн хэт удаан хугацаагаар хэрэглэхэд зарим асуудал тулгарна. Ийм төрлийн хамгаалах аргуудыг хэрэглэхийн тулд тамхи татдаггүй, холесролийн асуудалгүй, сахарын өвчингүй байх ёстой. Харин ерөндөгийн хувьд ийм хязгаарлалт байдаггүй. Ерөндөгийг авахуулаад л нэг сарын дараанаас жирэмслэх боломжтой. Өөрөөр хэлбэлерөндөг нь маш хурдан хугацаанд нөхөн сэргээх үйлчилгээтэйгээрээ давуу талтай.
Ерөндөгт гаж нөлөө гэж бий юу?
Ерөндөг нь зарим нөхцөлд савны гадуурх жирэмслэлтийг нэмэгдүүлэх эрсдэлтэй. Бүх зүйл хэвийн байгаа нөхцөлд ерөндөгт ямар ч гаж нөлөө байхгүй. Хэрвээ сарын тэмдгээс гадуур өөр үед цус гарах, гарсан цус тогтохгүй байх, хүрэн өнгийн юм гарах эсвэл цавь руу хатгаж өвдөх гэх зэргийн зовиур илэрвэл ерөндөгт асуудал байна гэсэн үг. Ийм үед зохих эмчилгээг хийх эсвэл ерөндөгийг авахуулах арга хэмжээг авах хэрэгтэй. Өвдөлт, чичрэх, цус гарах гэх мэтийн зовиур илэрвэл үрэвсэл байгаагийн шинж тэмдэг. Ерөндөг нэг талаараа үрэвслийг сэдээх нөлөөтэй байдаг. Тийм болохоор доош цус гарах, ерөндөгийн асуудлыг анхаарч үзэж байх хэрэгтэй. Ийм үед сайн эмчилгээ хийгээд, шаардлагатай бол ерөндөгийг буцаагаад авах ёстой.
Ерөндөгийг ямар хүмүүст тавьж болохгүй вэ?
Ерөндөг нь умайн дотор хэсэгт байрлуулахаар хийгдсэн учраас хэлбэр нь ч мөн умайтай төстэй гурвалжин байдаг. Хэрвээ умайд төрөлхийн гажиг байгаа бол ерөндөгийг тавьж болохгүй. Эмэгтэйчүүдийн үрэвсэлт өвчтэй, амархан өвддөг хүмүүст тавьж болохгүй. Учир нь биеийн үрэвсэлтэй хэсэгт гадны зүйлийг байршуулахад хүний бие өөрийгөө эдгээх, нөхөх, тэмцэх боломж нь устдаг гэж хэлж болно. Урьд өмнө нь савны гадуур жирэмсэлж байсан, савны гадуур жирэмслэх магадлал өндөртэй хүмүүст ерөндөг тавихыг эмч нар зөвлөдөггүй.
Ерөндөг ямар хүмүүсийн хувьд аюултай вэ?
Ерөндөг сарын тэмдгийн үеийн цусны хэмжээг нэмэгдүүлдэг. Гэхдээ тухайн хүнд тийм их хүндрэл учруулахгүй. Гэхдээ угаасаа сарын тэмдэг ихээр ирдэг байсан хүмүүсийн хувьд хүндрэл учирч мэднэ. Урьд өмнө нь эмэгтэйчүүдийн үрэвсэлт өвчнөөр өвчилж байсан хүмүүсийн хувьд уг өвчнийг дахин сэдрээх эрсдэлтэй тул ерөндөг тавиулах нь аюултайд тооцогдоно.
