Нийгмийн ардчилал монголын эмэгтэйчүүдийн холбоо үүсгэн байгуулсны 20 жилийн ой энэ өдрүүдэд тохиож байна. НАМЭХ-ны 20 жилийн ойн баярын Үндэсний чуулганд эх орны өнцөг булан бүрээс ирсэн 1000 эмэгтэй оролцож, “Эмэгтэйчүүд-Нийгмийн хөгжил”, “Эмэгтэйчүүд-Улс төр” зэрэг сэдвийн хүрээнд хэлэлцүүлэг өрнүүлж, бүтээсэн түүх ололт амжилтаа дүгнэн ярилцлаа. Монголын эмэгтэйчүүдийн байгууллагуудын гол бүрэлдэхүүн болох НАМЭХ түрүү жилээс эхлэн шинэ бүтэц зохион байгуулалтаар ажиллаж байгаа юм. Тэрхүү шинэ бүтэц “Монголын эмэгтэйчүүдийн амьдралын чанарын судалгаа”-г хийжээ. Чуулганыг НАМЭХ-ны Ерөнхийлөгч Ц.Цогзолмаа нээж, УИХ-ын дэд дарга, МАН-ын дарга М.Энхболд, МАН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ж.Мөнхбат, УИХ-ын гишүүн, УИХ дахь МАН-ын бүлгийн дарга С.Бямбацогт, Нийслэлийн МАН-ын хорооны дарга Ц.Сандуй, УИХ-ын гишүүн, Байгаль орчин, ногоон хөгжил, аялал жуулчлалын сайд, НАМЭХ-ны Хүндэт Ерөнхийлөгч Д.Оюунхорол, НАМЭХны дэд Ерөнхийлөгч Б.Ундармаа нар оролцогчдод баяр хүргэж үг хэлсэн юм. Энэ үеэр НАМЭХ-ны Ерөнхийлөгч Ц.Цогзолмаатай цөөн хором ярилцлаа.
-Эмэгтэйчүүдийн холбоо үүсэн байгуулсаны ойн баярын мэндийг хүргэе. Ойн арга хэмжээ зөвхөн баярлаж, цэнгэхээр хязгаарладаггүй. Энэ өдрүүдэд МАН-ын дэргэдэх эмэгтэйчүүдийн томоохон байгууллага алдаа, оноо, ажил байдлаа дүгнэж байгаа болов уу?
-НАМЭХ-ны 20 жилийн ойн өдрүүд энэ долоо хоногт тохиож байна. МАН-ын буюу Монгол Улсын ууган улс төрийн хүчний дэргэдэх эмэгтэйчүүдийн байгууллага энэ хугацаанд ямар үр дүнтэй ажиллав. Зөвхөн улс төрийн хүрээнд бус нийгэм рүүгээ чиглэсэн ямар ажлыг хийж, хэрэгжүүлсэн юм. Монголын нийт эмэгтэйчүүдийн нийтлэг эрх ашгийг хамгаалахын төлөө ямар ажлууд санаачилсан юм бэ гэх түүхээ бид энэ өдрүүдэд сөхөж харж байна. Үүнээс гадна 20 жилийнхээ ойн хүрээнд хамгийн гол нь цаашдаа эмэгтэйчүүдийн байгууллага яаж чадавхжих ёстой юм гэдэг чухал. Ер нь эмэгтэйчүүдийн байгууллага манлайлагч эмэгтэйчүүдээ хэрхэн олон болгох вэ гэдэгт анхаарал хандуулдаг. Үүнээс гадна бүх шатны сонгуульд эмэгтэйчүүдээ бэлдэх асуудлыг анхаарах цаг нь болсон. Гэтэл манайхан ойлгохдоо УИХ-д нэр дэвшсэн эмэгтэйчүүдийг л улс төрийн хүрээний гэж ойлгодог. Тиймээс бид дүүрэг, нийслэл, сум, баг, хороонд, мөн бүх шатанд эмэгтэйчүүдийнхээ манлайллыг дээшлүүлэх чиглэлээр анхаарч ажиллая гэсэн бодолтой байна.
-Эмэгтэйчүүдийн дунд судалгаа явуулсан гэсэн. Энэ талаараа танилцуулна уу?
-Монголын эмэгтэйчүүдийн амьдралын чанарын судалгаа нэртэйгээр 15 мянган эмэгтэйг хамруулсан судалгааг бид хийсэн. Энэ судалгаанд 21 аймаг, есөн дүүргийн төлөөлөл болсон эмэгтэйчүүдийг хамруулсан. Үүнд, эдийн засаг, боловсрол, нийгмийн халамж хамгааллыг эмэгтэйчүүд хүртэж чадаж байна уу, үгүй юү гэх олон асуудлыг хамруулсан. Улсын хэмжээгээр хийсэн түүвэрлэлтээс харахад 18 наснаас дээш нийт эмэгтэйчүүдийн 56.4 хувь нь хөдөө орон нутагт, үлдсэн 43.6 хувь нь Улаанбаатар хотод амьдарч байна. Тиймээс судалгааг тухайн бүс нутгийн 100 эмэгтэй тутмын гурваас авсан гэж үзэж болох юм.
-Судалгааны үр дүнд чухам ямар ажил зохион байгуулах төлөвлөгөөтэй байна вэ?
-Судалгаагаа бид нэгтгэсэн. Харин одоо гол дүгнэлтийг шинжлэх ухааны байгууллагуудтай хамтарч цаашид хэрхэн ажиллах төлөвлөгөөгөө гаргаж ирэх юм.
-Өнөөдрийн уулзалт хэлэлцүүлэг “Эмэгтэйчүүд нийгмээ өөрчилж чадна” гэсэн уриатай. Тэгэхээр эмэгтэйчүүд ямар байдлаар нийгмээ өөрчлөх боломжтой гэж та харж байна вэ?
-Боловсролын салбарыг аваад үзэхэд 68 хувь нь эмэгтэйчүүд байна. Харин эрүүл мэндийн салбарт 62 хувь нь байна. Манай намын нийт гишүүдийн 50 хувийг мөн эмэгтэйчүүд эзэлдэг. Цаашилбал, нийт хүн амын тал хувийг бүсгүйчүүд маань бүрдүүлж байна шүү дээ. Ингэж массыг бүрдүүлж байгаа эмэгтэйчүүд өөрсдөө хүсэлтэй байгаад зохион байгуулалтад ороод мэдээлэл, мэдлэгтэй болоод ирвэл нийгмээ өөрчилж чадна л гэж уриалж байгаа юм.
М.ӨЛЗИЙ
